نام علمی دارو (ژنریک): Sodium Nitroprusside
گروه دارویی: Cardiovascular Drugs
داروهای قلبی عروقی
مصرف در بارداری: موارد مصرف:نیتروپروساید در درمان نارسایی احتقانی قلب، کاهش فوری فشارخون در بیماران مبتلا به بحران زیادی فشار خون و به منظور کاهش خونریزی در ناحیه تحت عمل جراحی مصرف می‌شود.
مکانیسم اثر:نتیروپروساید با اثر مستقیم بر روی عضلات صاف وریدی و شریانی، باعث گشاد شدن عروق می‌شود. این دارو بر روی قدرت انقباضی عضله قلب اثر ندارد و فقط به میزان ناچیزی توزیع ناحیه‌ای جریان خون را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نیتروپروساید مقاومت محیطی و برون‌ده را نیز کاهش می‌دهد.
فارماکوکینتیک:
نیمه عمر نیتروپروساید در حدود 2 دقیقه می‌باشد. اثر دارو به عنوان کاهنده فشار خون 2-1 دقیقه پس از انفوزیون شروع می‌شود. زمان لازم برای رسیدن به اوج اثر کاهنده فشار خون تقریباً فوری است و طول اثر دارو پس از قطع انفوزیون 10-1 دقیقه می‌باشد. نیتروپروساید از طریق کلیه دفع می‌شود. این دارو در گویچه‌های قرمز به سیانید متابولیزه شده و سیانید حاصل در کبد به تیوسیانات تبدیل می‌شود.
موارد منع مصرف:این دارو در عیب شدید کار کبد، کمبود ویتامین B12 و زیادی فشار خون جبرانی و آتروفی Leber’s optic نباید مصرف شود.
هشدارها:1- این دارو در موارد زیر باید با احتیاط فراوان مصرف شود: عیب شدید کار کلیه، آنسفالوپاتی یا سایر حالاتی که منجر به افزایش فشار داخل جمجمه می‌شوند، عیب کار کبد، کمبود ویتامین B12 ، دوبینی ناشی از تنباکو، آتروفی بینایی و موروثی Leber و بی‌کفایتی شریان کرونر و عروق مغزی.
2- اندازه‌گیری فشار خون و غلظت سیانید پلاسما در طول مصرف این دارو ضروری است.
3- طول دوره درمان با این دارو نباید از 72 ساعت تجاوز کند (مصرف دارو باید طی 30-10 دقیقه قطع شود تا از بروز زیادی واجهشی فشار خون جلوگیری شود).
4- به منظور جلوگیری از نشت دارو به بافت‌های اطراف محل تزریق، تزریق دارو باید با احتیاط صورت گیرد. زیرا ممکن است موجب تحریک بافت شود.
5- اگر مصرف نیتروپروساید به میزان mg/kg/min0/01 به مدت 10 دقیقه فشار خون را به میزان کافی کاهش ندهد، قطع مصرف دارو توصیه می‌شود.
6- توصیه می‌شود همزمان با مصرف نیتروپروساید، از داروهای خوراکی پایین‌آورنده فشار خون نیز استفاده شود و به محض تثبیت وضعیت بیمار، مصرف نیتروپروساید قطع گردد. در صورت مصرف سایر داروهای کاهنده فشار خون، کاهش مقدار مصرف نیتروپروساید ضروری است.
عوارض جانبی:سردرد، سرگیجه، تهوع، درد شکم، تعریق، پرش عضلانی، تشویش و اضطراب، احساس ناراحتی در پشت جناغ سینه و درد شدید معده که با کاهش بسیار سریع فشار خون بروز می‌کنند، گزارش شده است. عوارض ناشی از افزایش بیش از حد غلظت پلاسمایی سیانید شامل تاکی کاردی، تعریق، آریتمی، تنفسی بیش از حد و اسیدوز متابولیک می‌باشند.
تداخل دارویی: نکات قابل توصیه:1-باید فقط از طریق انفوزیون وریدی با استفاده از پمپ انفوزیون (ترجیحاً پمپ حجمی) مصرف شود.
2-برای تهیه محلول نیتروپروساید،محتوی یک ویال 50 میلی‌گرمی را باید در 3/2 میلی‌لیتر محلول دکتسروز 5 درصد حل نموده و سپس آن را با 10-250 میلی‌لیتر محلول دکستروز 5 درصد برای حصول به غلظت مطلوب رقیق نمود. به منظور محافظت از نور، ظرف محتوی محلول دارو باید به وسیله کاغذ آلومینیومی یاسایر مواد مقاوم به عبور نور پوشانده شود.
3-از اضافه کردن هر گونه ماده دیگر به محلول تزریقی نیتروپروساید باید خودداری شود.
مقدار مصرف:به عنوان کاهنده فشار خون در بزرگسالان و کودکان، ابتدا mcg/kg/min0/3 انفوزیون وریدی می‌شود و سپس بر حسب پاسخ بیمار، هر چند دقیقه مقدار مصرف تنظیم می‌شود. مقدار مصرف معمول دارو mcg/kg/min3 است. بیشینه مقدار مصرف بزرگسالان mcg/kg/min10 برای حداکثر 10 دقیقه یا مقدار تام mg/kg3/5 می‌باشد.
اشکال دارویی:For Injection: 50mg
تولیدات این دارو (نام های فارسی):نام تجاری دارو تولیدکننده [کشور] توضیحات وارد کننده
پودر قابل تزریق نیتریات 50 میلی گرم
SERB [ فرانسه ]
ندای محیا
پودر قابل تزریق نیپروس 52.75 میلی گرم
UCB [ آلمان ]
کویل دارو
تولیدات این دارو (نام های انگلیسی):نام تجاری دارو تولیدکننده [کشور] توضیحات وارد کننده
NITRIATE Injection,Powder 50 mg
SERB [ FRANCE ]
ندای محیا
NIPRUSS Injection,Powder 52.75 mg
UCB [ GERMANY ]
کویل دارو
